ΣΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΔΟΡΥΦΟΡΟΙ ΤΟΥ GALILEO, ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΗ ΤΟΥ GPS

Ρωσικός πύραυλος Soyuz εκτοξεύτηκε από τη γαλλική Γουιάνα την Παρασκευή (21 Οκτωβρίου) φέροντας τους δύο πρώτους δορυφόρους του συστήματος Γαλιλαίο, στο παγκόσμιο σύστημα εντοπισμού θέσης στην Ευρώπη...

Υπολογίζεται ότι η αποστολή αυτή, η οποία ίσως αποδώσει 90 δις ευρώ σε οικονομικά και κοινωνικά οφέλη μέσα σε δύο δεκαετίες, αναμένεται να επανασχεδιάσει τον εμπορικό ανταγωνισμό στο διάστημα.

Η εκτόξευση από την ευρωπαϊκή βάση διαστήματος στη νότια Αμερική ήταν η πρώτη φορά που ο πύραυλος Soyuz, ο οποίος πραγματοποίησε το πρώτο του ταξίδι το 1966 και έχει τις ρίζες του στους διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους του Ψυχρού Πολέμου, απογειώθηκε αυτή τη φορά έξω από τις σοβιετικές βάσεις.

Ο πύραυλος ανασηκώθηκε στις 7.30 π.μ., τοπική ώρα (1030 GMT) από τη βάση κοντά στην Kourou, στη γαλλική Γουιάνα, στην βορειοανατολική ακτή της Νότιας Αμερικής, ενώ οι δορυφόροι Galileo ήταν προγραμματισμένοι για διαχωρισμό τέσσερις ώρες αργότερα. Η ισχυρή βροχή δεν είχε αντίκτυπο στην επιχείρηση.

«Όλα πήγαν καλά,» δήλωσε ο Jean-Yves Le Gall, πρόεδρος της εταιρίας εκτόξευσης πυραύλων Arianespace.

Στο αποκορύφωμα παραπάνω από δέκα χρόνια προγραμματισμού, η εκτόξευση έπρεπε να καθυστερήσει έως και 24 ώρες ύστερα από την Πέμπτη, αφότου εντοπίστηκε μια βαλβίδα διαρροής στο σύστημα τροφοδοσίας του πυραύλου.

Ο επίτροπος της ΕΕ, υπεύθυνος για τη βιομηχανία και πολιτική διαστήματος, Antonio Tajani, ανέφερε ότι μία νέα προσφορά θα ανακοινωνόταν την Παρασκευή για τους έξι ή τους οκτώ πυραύλους της ομάδας Galileo.

Εφόσον τεθεί σε λειτουργία αργότερα μέσα στη δεκαετία, το σύστημα Galileo στοχεύει να εξασφαλίσει στους Ευρωπαίους αυτονομία από το αμερικανικό Παγκόσμιο Σύστημα Εντοπισμού Θέσης. Η Ρωσία πρόσφατα δήλωσε ότι ολοκλήρωσε το δικό της παρόμοιο σύστημα.

Αντί να κατασκευάσει έναν καινούριο πύραυλο από το μηδέν, η Ευρώπη αποφάσισε να κατασκευάσει έναν με εφαλτήριο τα 467 εκατομμύρια ευρώ για τον Soyuz, στη βάση της γαλλικής Γουιάνας όπου ήδη εκτοξεύονται οι πύραυλοι Ariane.

Η Γαλλία κάλυψε πάνω από το 80% του κόστους κατασκευής και όλες τις 70 εκατομμυρίων ευρώ υπερβάσεις κόστους.

Σε αντάλλαγμα η Ρωσική Υπηρεσία Διαστήματος (Roscomos) θα δεχτεί δεκάδες εκατομμύρια ευρώ για κάθε πύραυλο που κατασκευάζεται και παραδίδεται από την Υπηρεσία Διαστήματός της στη Samara.

«Ο Soyuz θα μας προσφέρει ένα πλήρες φάσμα εκτοξευτών,» είπε ο Le Gall στο Reuters.

Η Arianespace ετοιμάζεται να εκτοξεύσει δύο τουλάχιστον πυραύλους Soyuz τον επόμενο χρόνο πέρα από τον Ariane-5 εκτοξευτή, και η σειρά πυραύλων θα ολοκληρωθεί από ένα μικρότερο όχημα, το Vega, δρομολογημένο να εκτοξευτεί την επόμενη χρονιά.

Τα συμβόλαια για τους 16 δορυφόρους Galileo έχουν ήδη υπογραφεί: τέσσερις με τη γαλλο-γερμανική κατασκευαστική Astrium και με 12 με τη γερμανική εταιρία ΟΗΒ. Η γραμμή Galileo θα πρέπει να έχει 30 πυραύλους μέχρι το 2020.

«Θα ανακοινώσω μία νέα προσφορά για την κατασκευή των έξι ή των οκτώ δορυφόρων,» δήλωσε ο Tajani σε δημοσιογράφους στο διαστημοδρόμιο Kourou. «Η υπογραφή της νέας συμφωνίας έχει προγραμματιστεί για τον Φεβρουάριο.»

Η Arianespace ανήκει κατά κύριο λόγο στη Γαλλική Υπηρεσία Διαστήματος (CNES) με 34% και στην Astrium, μία εξολοκλήρου θυγατρική του ευρωπαϊκού κολοσσού αεροδιαστήματος EADS, η οποία κατέχει το 30%.

Η εκτόξευση της Παρασκευής έρχεται μετά από χρόνια συζητήσεων, καθυστερήσεων, και διαφωνιών σχετικά με τον προϋπολογισμό του Galileo, αφότου Γαλλία και Ρωσία συμφώνησαν το 2003 να συνεργαστούν για τις εκτοξεύσεις από τη βάση Soyuz.

Ιστορικό
Το πρόγραμμα Galileo ξεκίνησε τη δεκαετία του 1990 όταν η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος (ESA) έλαβε την πρωτοβουλία για διεξαγωγή έργων έρευνας και ανάπτυξης στον τομέα των δορυφορικών συστημάτων πλοήγησης.

Στο τέλος της δεκαετίας του ’90, η Ευρώπη ξεκίνησε διαπραγματεύσεις για να αποκτήσει το δικό της σύστημα πλοήγησης. Αρχικά, το πρόγραμμα Galileo σχεδιαζόταν να λάβει διακυβερνητικές διαστάσεις.

Αργότερα αποφάσισε να συμμετάσχει και ο ιδιωτικός τομέας στην ανάπτυξή του, αλλά η απουσία ασφαλών αποδοχών και τα αυξανόμενα κόστη ώθησαν τις ιδιωτικές εταιρίες να αποσυρθούν από το πρόγραμμα. Το 2008 τα όργανα της ΕΕ συμφώνησαν να υλοποιήσουν το Galileo αποκλειστικά με κονδύλια της ΕΕ.

Τον περασμένο Ιούνιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε να διατηρηθεί το πρόγραμμα Galileo στο πλαίσιο του επόμενου μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ για την περίοδο 2014-2020 με συνολικά κονδύλια 7 δις ευρώ, εκ των οποίων θα χορηγείται 1 δις ανά χρόνο μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Διαπραγματεύσεις για τη συνολική υιοθέτηση των προτάσεων χρηματοδότησης συνεχίζονται. Πηγή: skai.gr