ΤΑ «ΕΞΩΓΗΙΝΑ» ΠΛΑΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΒΥΘΩΝ

Στα σκοτεινά βάθη των ωκεανών του πλανήτη κρύβουν πλάσματα άγνωστα μέχρι τώρα στην επιστημονική κοινότητα. Στα παγωμένα νερά, σύμφωνα με νέες επιστημονικές ανακοινώσεις, ανακαλύφθηκαν συνολικά 17.650 θαλάσσια είδη...

Τα πλάσματα ζουν σε βάθος από 200 μέτρα - σημείο όπου παύει να υπάρχει ηλιακό φως - μέχρι και 5 χιλιόμετρα. Εξ αυτών, τα 5.722 ζουν σε βάθος μεγαλύτερο από τα 1.000 μέτρα. Μέχρι πριν λίγα χρόνια, οι επιστήμονες θεωρούσαν ότι η άβυσσος των ωκεανών ήταν μια έρημος "γυμνή" από ζωή. Η συγκεκριμένη αντίληψη τώρα πια έχει ανατραπεί. Και τούτο διότι τα βάθη των ωκεανών αντιμετωπίζονται πλέον ως το μεγαλύτερο και πιο παράξενο οικοσύστημα της Γης.

Τα θαλάσσια αγγούρια και τα "Ντάμπο"

Τα νέα στοιχεία προέκυψαν από την ευρύτερη δεκαετή διεθνή πρωτοβουλία για την "Απογραφή της Θαλάσσιας Ζωής". Η πρωτοβουλία ολοκληρώνεται τον Οκτώβριο του 2010. Οι σχετικές ανακοινώσεις έγιναν από τον υπεύθυνο ωκεανογράφο Ρόμπερτ Κάρνεϊ του πολιτειακού πανεπιστημίου της Λουιζιάνα των ΗΠΑ. Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters και τους Times του Λονδίνου, η "Απογραφή", με τη συμμετοχή 2.000 επιστημόνων από 80 χώρες μέσα από 210 αποστολές έχει καταγράψει συνολικά περίπου 235.600 θαλάσσια είδη και αναμένεται να ανακαλύψει και ακόμη περισσότερα μέχρι την ολοκλήρωσή της σε ένα χρόνο.

Φωσφορίζουσες μέδουσες, μεγάλα σκουλήκια που τρώνε πετρέλαιο, τεράστιες γαρίδες και καλαμάρια, καβούρια, κοράλλια, σπάνιοι καρχαρίες και άλλα πιο εξωτικά πλάσματα, όπως τα σιφωνοφόρα - ζώα μεγαλύτερα και από γαλάζια φάλαινα - τα διαφανή θαλάσσια αγγούρια με πλοκάμια ή τα ζελατινοειδή οκτάποδα μήκους δύο μέτρων, με πτερύγια σαν αυτιά - τα οποία οι επιστήμονες αποκαλούν "Ντάμπο" λόγω της ομοιότητάς τους με το γνωστό καρτούν - αποτελούν μέρος των οικοσυστημάτων των σκοτεινών βυθών.

Η άβυσσος δεν είναι μαύρη τρύπα...

"Η ποικιλία της ζωής στα μεγάλα βάθη είναι πολύ μεγαλύτερη από ό,τι πιστεύαμε. Η άβυσσος δεν είναι πια μια μαύρη τρύπα" δήλωσε ο Κάρνεϊ. Όπως πρόσθεσε, ο πραγματικός αριθμός των ειδών κάτω από το βάθος των 200 μέτρων είναι κατά εκατοντάδες ή και χιλιάδες φορές μεγαλύτερος από τα 17.650 είδη που έχουν βρεθεί μέχρι τώρα. "Η πανίδα της αβύσσου είναι τόσο πλούσια σε βιοποικιλότητα και τόσο άγνωστη μέχρι σήμερα, που η ανακάλυψη ενός γνωστού είδους αποτελεί μια ανωμαλία" ανέφερε από την πλευρά του, ο Δρ. Ντέηβιντ Μπίλετ, του Εθνικού Ωκεανογραφικού Κέντρου της Βρετανίας.

Το φως δεν μπορεί να διαπεράσει τα νερά κάτω από το βάθος των 200 μέτρων. Πέρα από αυτό το βάθος, όπου δεν μπορούν πια να φυτρώσουν υποθαλάσσια φυτά, τα θαλάσσια πλάσματα πρέπει, για να επιβιώσουν, να εκμεταλλευτούν τα βακτήρια - όπως για παράδειγμα εκείνα που διασπούν το μεθάνιο ή το πετρέλαιο - ή εναλλακτικά να βρουν τροφή που βυθίζεται σαν βροχή από τα επιφανειακά νερά. Τέτοιου είδους τροφή μπορεί να προέρχεται από μικροσκοπικά νεκρά πλάσματα μέχρι και ολόκληρα πτώματα φαλαινών.

Το εντυπωσιακό είναι ότι πολλά πλάσματα των βυθών δημιουργούν το δικό τους φως για να μπορούν να βλέπουν μέσα στο μόνιμο σκοτάδι, να βρίσκουν πιο εύκολα τη λεία τους αλλά και να βοηθιούνται στο ζευγάρωμα. Ορισμένα τολμηρά πλάσματα των επιφανειακών φωτισμένων νερών τολμούν να κάνουν εξερευνήσεις στη σκοτεινή άβυσσο, όπως ένας θαλάσσιος ελέφαντας, τον οποίο οι επιστήμονες βρήκαν σε βάθος 2.388 μέτρων.

Ανέξοδη έρευνα για πετρέλαιο

Οι ερευνητές επεσήμαναν ότι μερικά πλάσματα, όπως τα σκουλήκια - γεωτρύπανα που ζουν κάτω από τα 500 μέτρα βάθος και τρέφονται με τη διάσπαση του πετρελαίου και του μεθανίου, μπορούν να αποτελέσουν ένα πολύ αξιόπιστο βιολογικό δείκτη για το πού οι εταιρίες πετρελαίου μπορούν να βρουν στο βυθό ορυκτά καύσιμα, αντί να κάνουν πολυδάπανες γεωλογικές έρευνες και γεωτρήσεις στο βυθό.

Η πολύπλοκη έρευνα στους βυθούς

Η μελέτη της ωκεάνιας αβύσσου είναι ένα δύσκολο και πανάκριβο έργο. Γίνεται με τη βύθιση καμερών, τη χρήση σόναρ και ειδικών ρομποτικών σκαφών. Προς το παρόν, τα πιο αβυσσαλέα από όλα τα βάθη, τα λεγόμενα και "Βάθη του Άδη", που φθάνουν σε βάθος μεγαλύτερο και από το ύψος του Έβερεστ, παραμένουν ουσιαστικά εκτός της επιστημονικής έρευνας.

Οι επιστήμονες τονίζουν τα πρακτικά οφέλη από μια τέτοια εξερεύνηση είναι ανεκτίμητα καθώς προστίθεται στις γνώσεις μας ένα τεράστιο γενετικό δυναμικό. Σύμφωνα με τη διάσημη ωκεανογράφο Σίλβια Έρλ, η βιομάζα στο βυθό μπορεί να υπερβαίνει τη βιομάζα στην επιφάνεια της Γης. Πηγή: http://www.enet.gr