ΚΑΠΟΙΟΣ ΜΑΣ ΒΛΕΠΕΙ...

Το ένα είναι η δημοφιλέστερη ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης παγκοσμίως. Το άλλο, μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες διαδικτυακών υπηρεσιών, ο κολοσσός των μηχανών αναζήτησης και πολλά ακόμα...

Facebook και Google, όμως, έχουν, πέραν της δημοτικότητάς τους, ακόμα ένα κοινό: την αυξανόμενη οργή εναντίον τους για «κατάχρηση της εμπιστοσύνης» και «παραβίαση των προσωπικών δεδομένων» των χρηστών. Αραγε, υπάρχει χώρος για πραγματικά προσωπικά δεδομένα στο Ιντερνετ;

Εναν χρόνο αφότου ξεκίνησε το Facebook, το 2005, η πολιτική προστασίας προσωπικών δεδομένων του περιοριζόταν στην εξής φράση: «Τα προσωπικά σας στοιχεία δεν θα γνωστοποιηθούν ποτέ σε οποιονδήποτε πέραν της δικής σας ομάδας φίλων».

Πέντε χρόνια αργότερα, η ίδια πολιτική τραβάει σε μάκρος 5.830 λέξεων- όπως σχολιάζουν με νόημα οι απανταχού επικριτές της, είναι περισσότερες και από το αμερικανικό Σύνταγμα. Μόλις προχθές, ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της ιστοσελίδας, Μαρκ Ζάκερμπεργκ, αναγνώρισε ότι «πολλοί άνθρωποι είναι εκνευρισμένοι μαζί μας» και ανακοίνωσε ευρείες αλλαγές στις ρυθμίσεις απορρήτου, με στόχο την απλοποίησή τους και την καλύτερη προστασία των προσωπικών δεδομένων των 400 εκατομμυρίων χρηστών- που οσονούπω λέγεται ότι θα αγγίξουν το μισό δισεκατομμύριο... Αντίο... Το timing της ανακοίνωσης δεν ήταν τυχαίο.

Σε έρευνα που έκανε πρόσφατα η βρετανική εταιρεία δημοσκοπήσεων Sophos σε 1.600 χρήστες, ένα 16% δήλωσε πως έχει ήδη σταματήσει να χρησιμοποιεί το Facebook και άλλο ένα 60% πως είναι «πιθανό» ή «πολύ πιθανό» να ρίξει σύντομα μαύρη πέτρα στην ιστοσελίδα, λόγω ακριβώς, ανησυχιών για παραβίαση των προσωπικών δεδομένων τους. Η αυριανή ημέρα, μάλιστα, έχει ανακηρυχθεί Quit Facebook Day, «Ημέρα Εγκαταλείψτε το Facebook» - πάνω από 23.200 χρήστες ορκίζονται να το κάνουν αυτό στην ομώνυμη ιστοσελίδα.

Σε ολόκληρο τον κόσμο, αρχές και οργανώσεις, από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέχρι το αμερικανικό Κέντρο Πληροφόρησης για την Ηλεκτρονική Ιδιωτικότητα, υψώνουν τελευταία επικριτικές φωνές όσον αφορά την περιπλοκότητα των ρυθμίσεων απορρήτου του Facebook. Αφορμή (τελευταία, διότι έχουν υπάρξει πολλές) στάθηκε η αλλαγή τους τον περασμένο μήνα, και κυρίως το πρόγραμμα «στιγμιαίας εξατομίκευσης», που συνδέει «επιλεγμένους συνεργάτες» με τις «δημόσιες πληροφορίες» των χρηστών.

«Οι χρήστες είναι προϊόν»

Κάποιοι θεωρούν τις αλλαγές που ανακοίνωσε την Τετάρτη ο Ζάκερμπεργκ ένα θετικό βήμα. Αλλοι, όπως ο αρθρογράφος του «Νewsweek» Ντάνιελ Λάιονς, θεωρούν ότι είναι «πολύ λίγες, πολύ αργά». Τα τελευταία πέντε χρόνια, σημειώνει ο Λάιονς, το Facebook άλλαξε πολλές φορές την πολιτική απορρήτου του, «πάντα στην ίδια κατεύθυνση και κάθε φορά το σενάριο είναι το ίδιο. Ο κόσμος διαμαρτύρεται.

Το Facebook μένει ατάραχο, κατόπιν κάνει ότι απολογείται, κατόπιν κάνει λίγο πίσω και κανείς δεν συνειδητοποιεί πως ύστερα από αυτή τη μικρή υποχώρηση, ο Ζάκερμπεργκ ξαναπερνάει στην επίθεση με νέες ρυθμίσεις σχεδιασμένες να συγκεντρώσουν ακόμα περισσότερες προσωπικές πληροφορίες... Η αλήθεια είναι ότι ο Ζάκερμπεργκ χρειάζεται τις προσωπικές σας πληροφορίες. Εξαρτάται από αυτό η επιχείρησή του.

Σε ό,τι αφορά το Facebook, το πιο σημαντικό που πρέπει να καταλάβετε είναι πως δεν είστε οι πελάτες του, είστε το στοκ του, το προϊόν που πουλάει. Οι πραγματικοί πελάτες του είναι οι διαφημιστές. Στο ένα δισ. δολάρια αναμένεται να φτάσουν τα έσοδα του Facebook το 2015, κατά κύριο λόγο από τις διαφημίσεις. Η επιλογή για το αν θα το χρησιμοποιούμε και τι πληροφορίες θα μοιραζόμαστε, δική μας.

Η Google παρακολουθούσε τα ξεκλείδωτα οικιακά δίκτυα!

Η γερμανική Εισαγγελία έχει αρχίσει δικαστική έρευνα εις βάρος της. Ο αυστραλός υπουργός Επικοινωνιών Στίβεν Κόνροϊ τη χαρακτήρισε ως «τον μεγαλύτερο παραβάτη του ιδιωτικού ασύλου των πολιτών στην παγκόσμια ιστορία». Και δύο Αμερικανοί πολίτες αξιώνουν διά της δικαστικής οδού να πληρώσει 10.000 δολάρια για κάθε τέτοια παραβίαση που έκανε.

Οταν αποκαλύφθηκε, στα μέσα του μήνα, πως η Google συνέλεγε επί τέσσερα χρόνια στοιχεία από (ξεκλείδωτα) ασύρματα οικιακά δίκτυα, σίγουρα δεν φανταζόταν ότι με ένα «συγγνώμη, λάθος» που είπε και μια υπόσχεση να σβήσει τα δεδομένα που είχε συγκεντρώσει στα αρχεία της το ζήτημα θα έληγε. Πιθανώς όμως να μη μπορούσε να φανταστεί ούτε το μέγεθος της θύελλας που θα ξεσπούσε.

Η εκδοχή της εταιρείας έχει ως εξής: «Το 2006, ένας μηχανικός που εργαζόταν πάνω σε ένα πειραματικό σχέδιο Wi-Fi (ασύρματης δικτύωσης) έγραψε έναν κώδικα που συλλέγει δειγματικά όλες τις κατηγορίες πληροφοριών από δημόσια ασύρματα δίκτυα.

Εναν χρόνο αργότερα, όταν η κινητή μας ομάδα άρχισε να συλλέγει βασικά δεδομένα ασύρματων δικτύων όπως πληροφορίες SSΙD (το όνομα που έχει κάθε δίκτυο) και διευθύνσεις ΜΑC με τα αυτοκίνητα του Street View, ο κώδικας αυτός συμπεριελήφθη στο λογισμικό- παρότι οι υπεύθυνοι ούτε ήθελαν, ούτε είχαν σκοπό να χρησιμοποιήσουν τέτοια δεδομένα».

Τι σημαίνει αυτό με απλά λόγια; Οτι τα αυτοκίνητα που χρησιμοποιεί η Google για το (αμφιλεγόμενο από τη μέρα που πρωτοξεκίνησε στις ΗΠΑ, τον Μάιο του 2007) πρόγραμμα χαρτογράφησης Street View συγκέντρωναν επί τέσσερα χρόνια, «κατά λάθος», στοιχεία για τις κινήσεις που έκαναν στο Διαδίκτυο, μέσω ξεκλείδωτων ασύρματων δικτύων, εκατομμύρια άνθρωποι ανά τον κόσμο.

Δεν έσβησαν τα δεδομένα.

Οπως επισημαίνει η «Figaro», η Google δεν εξήγησε ποτέ ούτε σε τι συνίστατο το «πειραματικό πρότζεκτ» πάνω στο οποίο δούλευε το 2006, ούτε πώς ακριβώς συμπεριελήφθη ο κώδικας στο λογισμικό του Street View, ούτε γιατί κρατούσε τα δεδομένα στα αρχεία της και δεν τα έσβηνε. Στην πραγματικότητα, η όλη ιστορία ίσως να μην αποκαλυπτόταν ποτέ αν οι αρχές προστασίας προσωπικών δεδομένων του Αμβούργου δεν πίεζαν την εταιρεία για διαφάνεια όσον αφορά τα δεδομένα που συγκεντρώνονταν μέσω ασύρματων δικτύων.

Ο αυστραλός υπουργός Επικοινωνιών δηλώνει πεπεισμένος πως η Google έγραψε και ενσωμάτωσε εσκεμμένα τον επίμαχο κώδικα και την κατηγόρησε πως θεωρεί εαυτόν υπεράνω του νόμου. Ο άνδρας από την Ουάσιγκτον και η γυναίκα από το Ορεγκον που κατέθεσαν μήνυση εναντίον της κατάφεραν ήδη να αναβληθεί το σβήσιμο των (προσωπικών)

δεδομένων που έχει συγκεντρώσει. Ζητούν μάλιστα να αναγνωριστεί στη μήνυσή τους καθεστώς ομαδικής αγωγής- εάν αυτό συμβεί, οι ενάγοντες μπορεί να φτάσουν ακόμα και τα εκατομμύρια.