ΕΡΧΕΤΑΙ Ο ΝΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΚΛΕΙΣΤΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ

Έχουν περάσει πάνω από 9 χρόνια από τότε που ο κ. Γ. Παπαντωνίου ως υπουργός Εθνικής Οικονομίας προανήγγειλε το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων. Έκτοτε, άλλαξαν 2 κυβερνήσεις και 4 υπουργοί, όλοι αποφασισμένοι να προχωρήσουν στο περίφημο άνοιγμα, αλλά η... πόρτα παρέμενε στο τέλος κλειστή...

Ό,τι δεν πέτυχαν όμως οι κυβερνήσεις της προηγούμενης δεκαετίας, φαίνεται πως θα το πετύχει τώρα η οικονομική κρίση που πλήττει τη χώρα. Η κυβέρνηση φέρεται αποφασισμένη όχι μόνο να ανοίξει κλειστά επαγγέλματα, αλλά και να προχωρήσει σε απελευθέρωση αγορών και ιδιωτικοποιήσεις, όπως π.χ. ο κλάδος των σιδηροδρόμων, που θα δώσουν πιο ανταγωνιστικό πρόσωπο στην οικονομία.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το θέμα του ανοίγματος των κλειστών επαγγελμάτων θα τεθεί σε διυπουργική επιτροπή αμέσως μετά το Πάσχα και στη συνέχεια, με βάση τις πολιτικές αποφάσεις που θα ληφθούν, θα συνταχθεί το νομοσχέδιο. Μάλιστα τώρα η ψήφισή του επισπεύδεται αφού προγραμματίζεται για το καλοκαίρι, έναντι του φθινοπώρου που ήταν ο αρχικός σχεδιασμός.

Αρχή με τα φορτηγά

Η αρχή θα γίνει άμεσα με το άνοιγμα του επαγγέλματος των ιδιοκτητών φορτηγών Δ.Χ. που όχι απλώς αφορά μεγάλο αριθμό επαγγελματιών σε καθεστώς κλειστού επαγγέλματος, αλλά και θεωρείται κρίσιμο ως προς τις επιπτώσεις του στην οικονομική δραστηριότητα, δηλαδή την τόνωση της ανάπτυξης που είναι και το μεγάλο ζητούμενο σε εποχή ύφεσης.

Ήδη με τους ιδιοκτήτες φορτηγών και βυτιοφόρων η κυβέρνηση έχει αρχίσει διάλογο με στόχο, όπως είπε ο υπουργός Υποδομών κ. Δ. Ρέππας, «να ανοίξουν οι αγορές και να ενισχυθεί ο ανταγωνισμός». Πάντως, ο υφυπουργός Οικονομικών κ. Φ. Σαχινίδης διευκρίνισε ότι πρόθεση της κυβέρνησης είναι να δοθεί η δυνατότητα απόσβεσης του κόστους των αδειών που έχουν αγοράσει στο παρελθόν οι ιδιοκτήτες φορτηγών.

Όσον αφορά τα ταξί, η κυβέρνηση έχει στόχο κυρίως να εκσυγχρονίσει τον κανονισμό λειτουργίας του κλάδου ώστε να προωθηθεί η δημιουργία εταιρειών και να βελτιωθεί η ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών.

Τι ζητά η Ε.Ε.
Ο λόγος για τον οποίο υπάρχει, αυτή τη φορά, βεβαιότητα για το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων είναι ότι το επιβάλλουν οι υποχρεώσεις της χώρας έναντι των Βρυξελλών.

Συγκεκριμένα, το κείμενο των συστάσεων του Συμβουλίου υπουργών Οικονομίας (ΕCΟFΙΝ) της 16ης Φεβρουαρίου- του Συμβουλίου που αποφάσισε την ένταξη της χώρας υπό καθεστώς αυστηρής επιτήρησης - ζητά να ληφθούν μέτρα έως τα τέλη του 2010 για την ενίσχυση του ανταγωνισμού στους εξής τομείς:

Επαγγελματικές υπηρεσίες (π.χ. οδηγοί ταξί, δικηγόροι, μηχανικοί, συμβολαιογράφοι). Οδικές μεταφορές φορτίου. Το Συμβούλιο ζητά να αρθούν τα εμπόδια που υπάρχουν για την ένταξη στο επάγγελμα του μεταφορέα αλλά και οι περιορισμοί στις τιμές.

Ενέργεια. Να επιταχυνθεί η απελευθέρωση του τομέα, αποδεσμεύοντας σημερινές υποχρεωτικές λειτουργίες.

Σιδηρόδρομοι. Να προωθηθεί η απελευθέρωση της αγοράς μέσω της εφαρμογής των κοινοτικών οδηγιών του πρώτου σιδηροδρομικού πακέτου.

Λιανικό εμπόριο. Να χαλαρώσουν οι κανονισμοί που το διέπουν. Η Ε.Ε. δεν διευκρινίζει τις απαιτήσεις που υπάρχουν, αλλά ο ΟΟΣΑ σε πρόσφατη έκδοσή του που αναφέρεται στο λιανικό εμπόριο (Greece at a Glance: Ρolicies for a Sustainable Recovery) κάνει λόγο για χαλάρωση των απαιτήσεων αδειοδότησης και των κανονισμών που αφορούν τα μεγάλα εμπορικά κέντρα και outlet και για προστασία των επιχειρήσεων. Όφελος στην ανάπτυξη

Υπάρχει ακόμη ένας λόγος, εκτός από την υποχρέωση έναντι της Ε.Ε., για τον οποίο η κυβέρνηση φέρεται αποφασισμένη να προχωρήσει στο άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων. Αυτός είναι η προσδοκώμενη τόνωση του ρυθμού ανάπτυξης. Με την κατάργηση περιορισμών στην άσκηση επαγγελματικών δραστηριοτήτων, ελπίζεται ότι νέοι επαγγελματίες θα βρουν απασχόληση, θα ενταθεί ο ανταγωνισμός, θα αυξηθεί ο τζίρος, οι τιμές θα υποχωρήσουν και έτσι θα τονωθεί η ανάπτυξη. Πριν από 9 χρόνια, το ΚΕΠΕ που είχε συντάξει εκτενή μελέτη για το θέμα, υπολόγιζε ότι το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων θα απέφερε αύξηση του ΑΕΠ κατά 1%.

Το Ινστιτούτο Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών, σε μελέτη του που βρίσκεται σε εξέλιξη, υπολογίζει ότι η εφαρμογή σειράς μεταρρυθμίσεων (όχι μόνο του ανοίγματος των κλειστών επαγγελμάτων) που θα έφερναν το επίπεδο του ανταγωνισμού στην Ελλάδα στον μέσο όρο της ευρωζώνης θα οδηγούσε, σε μια τετραετία, σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 13,2%, της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 15,5%, των επενδύσεων κατά 11,3%, του πραγματικού μισθού κατά 10,8% και της απασχόλησης κατά 0,6%. Ακόμη και το δημοσιονομικό έλλειμμα θα μειωνόταν κατά 0,1% του ΑΕΠ.

Τα κριτήρια και τα σενάρια

Η κυβέρνηση δεν έχει οριστικοποιήσει ακόμη τη λίστα με τους επαγγελματίες που θα βάλει στο στόχαστρο στο πλαίσιο του ανοίγματος των κλειστών επαγγελμάτων.

Ωστόσο, τα κριτήρια είναι μάλλον δεδομένα.

Η ύπαρξη ειδικών καθεστώτων αδειοδότησης. Με βάση τη λογική του ελεύθερου ανταγωνισμού, συνήθως η απαίτηση αδειών θέτει εμπόδια- που δεν είναι πάντα ορθολογικά- στην ένταξη νέων επαγγελματιών στον κλάδο. Αυτό προκαλεί στρεβλώσεις στην οικονομία και λειτουργεί εις βάρος της ανάπτυξης. Στην περίπτωση αυτή ανήκουν, για παράδειγμα, οι ιδιοκτήτες φορτηγών και ταξί.

Η εξασφάλιση «προνομίων» σε επαγγελματίες, υποχρεώνοντας τους πολίτες που χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες τους να υποβάλλονται σε συγκεκριμένες χρεώσεις. Οι δικηγόροι, οι μηχανικοί και οι συμβολαιογράφοι ανήκουν σε αυτή την κατηγορία.

Με βάση αυτά τα κριτήρια, αλλά και τις προτάσεις που κατά καιρούς έχουν διατυπωθεί, τα επικρατέστερα σενάρια για τα επιμέρους επαγγέλματα προβλέπουν τα εξής:

Οδικές μεταφορές φορτίου: Κατάργηση διακρίσεων στις άδειες, ελεύθερα κόμιστρα.

Ταξί: Κίνητρα για ίδρυση εταιρειών ταξί.

Μηχανικοί: Περιορισμός του διοικητικού καθορισμού αμοιβών.

Δικηγόροι: Κατάργηση υποχρεωτικών παραστάσεων στα συμβόλαια, περιορισμός του διοικητικού καθορισμού αμοιβών.

Συμβολαιογράφοι: Κατάργηση περιορισμών στην άσκηση του επαγγέλματος, διοικητικά καθοριζόμενες αμοιβές.

Έναρξη αποκρατικοποιήσεων από τον ΟΣΕ

Το μεγάλο θέμα του ΟΣΕ που ζημιώνει το Δημόσιο κατά 1 δισ. ευρώ τον χρόνο ανοίγει η κυβέρνηση αμέσως μετά το Πάσχα, θέτοντας στόχο την ιδιωτικοποίησή του και παράλληλα την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του.

Ήδη, η ηγεσία του υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων έχει ανακοινώσει ότι εξετάζει την είσοδο στρατηγικού επενδυτή στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ, την εταιρεία που διαχειρίζεται τις μεταφορές, αλλά όχι και στο δίκτυο το οποίο θα παραμείνει σε δημόσια ιδιοκτησία.

Πράγματι, σύμφωνα με πληροφορίες, τα σενάρια που επεξεργάζονται οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών προβλέπουν παραχώρηση έως 49% της εταιρείας σε στρατηγικό επενδυτή, ο οποίος θα αναλάβει και το μάνατζμεντ. Η κυβέρνηση ευελπιστεί με τον τρόπο αυτό να περιορίσει τις ζημιές του Οργανισμού, αφού σε ποσοστό άνω του 50% αυτές οφείλονται στη λειτουργία του. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, οι επενδυτές θα εκδηλώσουν σίγουρα ενδιαφέρον αφού, όπως λένε, «υπάρχει ζήτηση για μεταφορές με τρένο».

Μάλιστα, όπως αποκαλύπτουν οι ίδιες πηγές, στόχος είναι να ανοίξουν οι σιδηροδρομικές μεταφορές και σε άλλες εταιρείες που θα χρησιμοποιούν το δίκτυο του ΟΣΕ. Προηγουμένως θα δημιουργηθεί ρυθμιστική αρχή, κατά το πρότυπο των τηλεπικοινωνιών και της ενέργειας, ώστε να διασφαλίζονται ο ελεύθερος ανταγωνισμός και τα συμφέροντα των πολιτών.

Αξιοποίηση των ακινήτων του
Η κυβέρνηση σχεδιάζει να προβεί και σε αξιοποίηση των ακινήτων του ΟΣΕ σε συνδυασμό με παραχωρήσεις σε ιδιώτες, στα πρότυπα π.χ. του αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος» ή της Αττικής οδού. Αυτό αφορά βασικά τους σιδηροδρομικούς σταθμούς, όπου μπορεί να αναπτυχθεί πλήθος εμπορικών δραστηριοτήτων.

Τις αποφάσεις για την τύχη του ΟΣΕ αλλά και για τις άλλες ιδιωτικοποιήσεις θα λάβει η αρμόδια διυπουργική επιτροπή, που αναμένεται να συνεδριάσει μετά το Πάσχα. Εννοείται ότι για την προώθηση ενός τόσο μεγάλου έργου θα προσληφθούν σύμβουλοι, οικονομικός και νομικός, που θα βοηθήσουν την κυβέρνηση.

«Δεν θα επιτρέψουμε μια νέα Ολυμπιακή»
«Σεβόμαστε τους εργαζόμενους αλλά και το δημόσιο χρήμα και δεν θα επιτρέψουμε μια νέα Ολυμπιακή», σχολίαζε αρμόδιο κυβερνητικό στέλεχος για τις αποφάσεις σχετικά με τον ΟΣΕ.

Στο τραπέζι της διυπουργικής επιτροπής για τις αποκρατικοποιήσεις θα τεθούν και όλες οι άλλες εκκρεμότητες- από τις πιο απλές όπως τα Καζίνο, μέχρι τις πιο σύνθετες όπως η ΕΥΑΘ.

Άλλωστε, ο προϋπολογισμός προβλέπει έσοδα 2,5 δισ. ευρώ από αυτή την πηγή. Ποσό το οποίο, πάντως, κυβερνητικές πηγές δεν θεωρούν εύκολα επιτεύξιμο, σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα.

Οι επιχειρήσεις που παίρνουν σειρά
Οι επιχειρήσεις που παίρνουν σειρά για αποκρατικοποίηση μετά τον ΟΣΕ, είναι οι εξής:

* ΔΕΠΑ: Εξετάζεται η τοποθέτηση στρατηγικού επενδυτή, όχι για το δίκτυο αλλά για την εκμετάλλευση, έως 49%.

* ΕΥΑΘ: Εξετάζεται και εδώ περαιτέρω ιδιωτικοποίηση έως 49%. Το δίκτυο θα παραμείνει υπό δημόσιο έλεγχο.

* Καζίνο: Προωθείται η πώληση της Πάρνηθας, της Κέρκυρας και της Ρόδου.

* ΛΑΡΚΟ: Εξετάζεται η ιδιωτικοποίησή της, ίσως όχι εξ ολοκλήρου. Το πλαίσιο θεωρείται ευνοϊκό, καθώς έχει ανεβεί και η τιμή του νικελίου.

* Λιμάνια: Εξετάζεται η δημιουργία εταιρείας συμμετοχών, που θα διαχειρίζεται περισσότερα από ένα λιμάνια.

* Ακίνητα: Εξετάζεται η δημιουργία εταιρειών ακινήτων ομοειδούς χαρακτήρα (π.χ. αστικά ακίνητα, τουριστικά ακίνητα, εμπορικά ακίνητα).

Για τον ΟΠΑΠ δεν εξετάζεται η περαιτέρω ιδιωτικοποίησή του, αλλά η ανανέωση των αδειών του και ο εξορθολογισμός των στοιχημάτων μέσω Ιnternet, που αυξάνουν τα έσοδά του. Επίσης, θα δημιουργηθεί ρυθμιστική αρχή για τον κλάδο των στοιχημάτων. Πηγή: http://www.tanea.gr