ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ ΣΤΟ ΑΙΝΙΓΜΑ ΤΟΥ ΕΓΚΕΛΑΔΟΥ
Η Γη τρέμει ακόμη, από την Αϊτή μέχρι την Ιαπωνία και μέχρι τη Χιλή. Τι συμβαίνει άραγε κάτω από τα πόδια μας; Οι πλάκες στις οποίες στηρίζεται ο κόσμος συγκρούονται συνεχώς μεταξύ τους. Με συνέπειες καταστροφικές. Ιδού πώς μπορούμε να ερμηνεύουμε τα σήματα που στέλνει η φύση...
Ευτυχώς, για λόγους που κάθε άλλο παρά σαφείς είναι, τα κύματα δεν ήταν πολύ ψηλά (δύο μέτρα το πολύ) και τα παράλια σώθηκαν από την καταστροφή. Η άλλη καλή είδηση είναι πως η Χιλή είναι μια χώρα κάθε άλλο παρά απροετοίμαστη και έχει αυστηρό αντισεισμικό κανονισμό (κάτι που δεν συνέβαινε με την Αϊτή).
Για τον αριθμό των θυμάτων των σεισμών φταίει η αύξηση των ανθρώπων στον πλανήτη και η συγκέντρωσή τους σε μεγαλουπόλεις. Διότι δεν σκοτώνουν οι σεισμοί. Σκοτώνουν τα κτίρια, κυρίως τα πολυώροφα, που στις αναπτυσσόμενες περιοχές του κόσμου έχουν κατασκευαστεί με κακής ποιότητας μπετόν και στηρίζονται το ένα πάνω στο άλλο.
Την προηγουμένη του σεισμού της Χιλής, στις 26 Φεβρουαρίου, σημειώθηκε στην Οκινάουα ένας σεισμός του ιδίου μεγέθους με αυτόν που έπληξε την Αϊτή, χωρίς να υπάρξει ούτε ένα θύμα. Το γεγονός δείχνει πως σ΄ έναν βίαιο σεισμό το ποιος θα ζήσει και ποιος θα πεθάνει εξαρτάται από την αντοχή του τσιμέντου με το οποίο φτιάχτηκαν τα σπίτια. Όμως δεν ισχύει το ίδιο και για τη Χιλή. Η πλάκα Νάζκα και η νοτιοαμερικανική πλάκα έχουν συσσωρευμένη τόση ενέργεια, ώστε στο παρελθόν είχαν συμβάλει στη δημιουργία των Άνδεων. Εδώ και χιλιετίες συγκρούονται σαν δύο πεισματάρικα κριάρια, προχωρώντας κατά 80 χιλιοστά τον χρόνο, με το «ρύγχος» της Νάζκα να βυθίζεται προς τα κάτω, εισχωρώντας στο καυτό μάγμα και ανυψώνοντας τη νοτιοαμερικανική πλάκα. Οι γεωλόγοι ονομάζουν το φαινόμενο αυτό καταβύθιση και το ανησυχητικό είναι πως όσο συμβαίνει σιωπηλά, χωρίς ίχνη - δηλαδή χωρίς τους μικρούς περιοδικούς σεισμούς που καταγράφονται καθημερινά κατά μήκος της γραμμής του ρήγματος- τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος να συσσωρευθεί ενέργεια και να αποδεσμευθεί όλη σ΄ έναν μεγάλο σεισμό.
Αποδέσμευση της ενέργειας. Το πρωί του Σαββάτου, στις 03.34, η ενέργεια των πλακών αποδεσμεύτηκε. Από το 1835 είχε να σημειωθεί ισχυρός σεισμός στην Κονσεπσιόν. Λίγο μετά τον σεισμό της εποχής εκείνης, είχε φτάσει στην περιοχή ο Κάρολος Δαρβίνος που ταξίδευε με το «Βeagle» για να τελειοποιήσει τη θεωρία της εξέλιξης. Περιέγραψε την Κονσεπσιόν σαν ένα σωρό από ερείπια και κορμούς κομμένων δένδρων και κράτησε σημαντικές σημειώσεις για τις αλλαγές που προκλήθηκαν στην ακτογραμμή εξαιτίας του σεισμού. Πέρυσι, ένας Γάλλος και ένας Χιλιανός γεωλόγος μελέτησαν τα δεδομένα του Δαρβίνου και δημοσίευσαν μια μελέτη στην οποία προέβλεπαν (χωρίς να αναφέρουν ημερομηνία) πως ένας άλλος μεγάλος σεισμός, μεγέθους άνω των 8 βαθμών, θα σημειωνόταν σε σύντομο χρονικό διάστημα κατά μήκος των ακτών της Χιλής. Το άρθρο τους δημοσιεύτηκε πέρυσι τον Ιούνιο στην Επιθεώρηση «Ρhysics of the Εarth and planetary interiors». «Η περιοχή της Κονσεπσιόν- Κονστιτουσιόν είναι πολύ ώριμη, από σεισμολογικής απόψεως, δεδομένου ότι από το 1835 δεν έχει συμβεί κανένας μεγάλος σεισμός», υπογράμμιζαν οι δύο γεωλόγοι.
Το πρωί του Σαββάτου, οι σεισμογράφοι άρχισαν να καταγράφουν μια σειρά μικρών δονήσεων, σημάδι πως η ηρεμία σταματούσε. Ακολούθησε ο καταστροφικός σεισμός των 8,8 βαθμών που στοίχισε τη ζωή σε περισσότερους από 800 ανθρώπους. Στις δύο αυτές πλάκες, τη Νάζκα και τη Νοτιοαμερικανική (όχι όμως στην περιοχή της Χιλής), αποδίδεται η ευθύνη για τον ισχυρότερο σεισμό που έχει καταγραφεί ποτέ στη Γη. Το 1960, οι σεισμογράφοι άγγιξαν τους 9,5 βαθμούς.
Ωστόσο, η κλιμάκωση της έντασης των σεισμών που παρατηρούμε τους τελευταίους μήνες είναι ζήτημα οπτικής γωνίας. Οι σεισμοί είναι ένα από τα τακτικότερα φαινόμενα στον πλανήτη μας. Υπολογίζεται ότι οι περισσότερο ή λιγότερο έντονες δονήσεις ανέρχονται κάθε χρόνο σε εκατομμύρια. Οι σεισμογράφοι είναι σε θέση να καταγράψουν από 12.000 έως 14.000, από τους οποίους λιγότεροι από 20 είναι μεγέθους μεγαλύτερου από 7 βαθμούς και περίπου εξήντα είναι σε θέση να προκαλέσουν ζημιές και θύματα. Πηγή: http://www.tanea.gr
