ΣΧΕΔΙΟ ΣΩΤΗΡΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
Το ερχόμενο φθινόπωρο εγκαθίσταταισύμφωνα με τον έως τώρα σχεδιασμό- ο εργολάβος στη Βασιλίσσης Όλγας προκειμένου να αρχίσουν οι εργασίες για την πεζοδρόμηση του μεγάλου κεντρικού δρόμου της Αθήνας...
Όπως αναφέρει στα «ΝΕΑ» ο νέος πρόεδρος του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου της Αθήνας κ. Γιάννης Πολύζος, «το πλάνο είναι μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια να έχουν ολοκληρωθεί τα έργα για την ενοποίηση και των υπόλοιπων αρχαιολογικών χώρων».
Η επιστροφή της κατοικίας στο κέντρο μέσω της οικιστικής αναβάθμισής του είναι σήμερα το νέο «δόγμα» του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου της Αθήνας. Και η επέκταση της ενοποίησης των αρχαιολογικών χώρων αποσκοπεί, όπως αναφέρει ο κ. Πολύζος, «στην αναβάθμιση και του ιστορικού κέντρου που τα τελευταία χρόνια υποβαθμίζεται συνεχώς».
Εκτός από τις πεζοδρομήσεις και την ανάδειξη των μνημείων που είναι διάσπαρτα σε όλο το κέντρο της πόλης, τo σχέδιο περιλαμβάνει ακόμη την ανάδειξη του αρχαιολογικού άλσους της Ακαδημίας Πλάτωνος σε συνδυασμό με τη δημιουργία του Μουσείου Αθηνών, ανακαινίσεις στις όψεις των κτιρίων όπως το Δημοτικό Νοσοκομείο «Ελπίς» και οι προσφυγικές πολυκατοικίες, καθώς και την αφαίρεση των διαφημιστικών πινακίδων.
Πλέον έχει διαπιστωθεί ότι τα γκέτο που έχουν δημιουργηθεί σε διάφορα σημεία στο κέντρο της πόλης δεν μπορεί να αντιμετωπιστούν μόνο με απλές πολεοδομικές παρεμβάσεις όπως είναι για παράδειγμα οι μικροί χώροι πρασίνου. «Η ανάπλαση μιας υποβαθμισμένης περιοχής- όπου παρουσιάζονται φαινόμενα εγκληματικότητας- μόνο με τη δημιουργία σειράς πεζοδρομήσεων χωρίς συνδυασμό με άλλα μέτρα, όπως η επιστροφή της κατοικίας, είναι δυνατό να προσφέρει μόνο λίγο πράσινο, νέες χρήσεις (π.χ. καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος και τραπεζοκαθίσματα) χωρίς ουσιαστική αναβάθμιση της ποιότητας ζωής αλλά και με κίνδυνο περαιτέρω αύξησης της εγκληματικότητας», επισημαίνει η νέα πρόεδρος της Εταιρείας Ενοποίησης Αρχαιολογικών Χώρων, αρχιτέκτων πολεοδόμος κ. Ντόρα Γαλάνη.
Τα έργα ωστόσο στην πόλη δεν πρέπει να σταματούν ποτέ. «Ποιος έχει επισκεφθεί τη Φλωρεντία οποιαδήποτε εποχή του χρόνου και δεν βρέθηκε μπροστά σε κάποιο εργοτάξιο, εργασίες συντήρησης όψεων, αναδιαμόρφωση κτιρίου, ανάπλαση δημόσιου χώρου;», επισημαίνει η κ. Γαλάνη.
Δύσκολο έργο. «Η ανάπλαση δεν είναι χρυσή βροχή που ξεπλένει τις επιφάνειες και αλλάζει την καθημερινότητα. Η ανάπλαση αγγίζει πληθυσμούς που είναι ήδη εγκαταστημένοι εκεί και θα χρειαστεί ίσως να φύγουν. Αποτελεί εξαιρετικά σύνθετη και πολύπλοκη διαδικασία που έχει αντίκτυπο όχι μόνο στην εικόνα αλλά και στη λειτουργία της πόλης, ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις υπερβαίνει σημαντικά σε δυσκολία άλλα δημόσια έργα, ίσως μεγαλύτερων προϋπολογισμών», συμπληρώνει η πρόεδρος.
«Η ανάπλαση έχει... κατεβάσει ταχύτητα και πρέπει να πάρει γρήγορα μπρος. Η προηγούμενη κυβέρνηση δεν έκανε τις απαραίτητες απαλλοτριώσεις, πολεοδομικές αναπλάσεις και ανακαινίσεις κτιρίων», λέει ο πρόεδρος της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής κ. Κώστας Καρτάλης.
«Παρότι η εικόνα της Αθήνας αποτυπώνει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν πολλά μεγάλα αστικά κέντρα, στην περίπτωση του ιστορικού κέντρου της πόλης τα πράγματα είναι περισσότερο περίπλοκα αφού η υποβάθμιση που παρατηρείται, κυρίως από το 2004 και μετά, είναι ραγδαία και αφορά τον παραμελημένο κτιριακό ιστό και τη δραματική έλλειψη δημόσιων χώρων. Η Αθήνα μαζί με το Αμβούργο και τη Μπρατισλάβα (έρευνα Ε.Ε. 2008) είναι οι ευρωπαϊκές πόλεις στις οποίες αναπτύσσονται με ανησυχητικό ρυθμό περιοχές γκέτο. Μέχρι το 2004 επενδύθηκαν περίπου 110 εκατ. ευρώ για έργα, ενώ μετά το 2004 μόνο 5 εκατ. ευρώ Σε επίπεδο έργων, μέχρι το 2004 έγιναν 49, ενώ μετά το 2004 μόνο 5 έργα», συμπληρώνει.
Μεικτή χρήση. «Μέχρι στιγμής τα μηνύματα για την επιστροφή της κατοικίας στο κέντρο δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά», αναφέρει ο πρώην πρόεδρος του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων κ. Τάκης Γεωργακόπουλος. «Η περιοχή αποτελεί ωστόσο μακροχρόνια επένδυση, εάν υπάρχει μεικτή χρήση κατοικίας και εμπορικής δραστηριότητας. Στη Σοφοκλέους και την Ευριπίδου είναι όλο το εμπόριο του μπαχαρικού και αυτό πρέπει να αναδειχθεί για την προβολή της περιοχής. Έπειτα πρέπει να γίνει ευρύτατη αποκατάσταση των διατηρητέων που υπάρχουν, αλλά και να δημιουργηθούν στην πόλη εναλλακτικές διαδρομές, πέρα από τους μεγάλους αυτοκινητόδρομους, ένα πολιτιστικό δίκτυο. Η Αθήνα πρέπει πλέον να είναι όχι ο προορισμός των 2 ημερών αλλά των 10».
Την ίδια άποψη έχει και ο ομότιμος καθηγητής Πολεοδομίας στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο κ. Θανάσης Αραβαντινός. «Η κατοικία πρέπει να επιστρέψει στο κέντρο, μόνο έτσι θα αντιμετωπιστεί η γκετοποίηση. Επίσης πρέπει να τονωθούν τα ξενοδοχεία. Να υπάρχουν ξενώνες νεότητας αλλά και οίκοι ευγηρίας, αφού οι ηλικιωμένοι θέλουν να είναι στην πηγή των γεγονότων και όχι απομονωμένοι. Θεωρώ ότι το ιστορικό κέντρο πρέπει να ενωθεί με την Πανεπιστημίου, την Ακαδημία Αθηνών και τη Βιβλιοθήκη και μέσω αυτής της σύνδεσης να υπάρχουν διαδρομές προς τα Εξάρχεια και τη Νεάπολη».
Παιχνίδια real estate στο γκέτο του ιστορικού κέντρου
Στο Γκάζι και τον Κεραμεικό παλιά και εγκαταλειμμένα βιομηχανικά κτίρια και αποθήκες μετατρέπονται σε περιζήτητες κατοικίες, κυρίως loft, με τιμές που υπερβαίνουν τα 4.000 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Ο δήμαρχος της Αθήνας κ. Νικήτας Κακλαμάνης κάνει λόγο για παιγνίδια real estate. «Είναι κοινός τόπος ότι στο ιστορικό κέντρο αγοράστηκαν και συνεχίζουν να αγοράζονται κτίρια σε τιμές μέχρι πρότινος όχι ακριβές. Στη συνέχεια αυτοί που τα έχουν αγοράσει, αρχίζουν να φωνάζουν για να φύγουν οι μετανάστες γιατί είναι υπεύθυνοι για την υποβάθμιση τού ιστορικού κέντρου.
Προσωπικά αυτό δεν το θεωρώ ούτε σύμπτωση ούτε τόσο αθώο γεγονός. Και το λέω γιατί οι τιμές στις οποίες πουλάνε πλέον τα κατά τα άλλα όμορφα loft, είναι τιμές Ηρώδου Αττικού. Η υποκρισία πρέπει κάποτε να τελειώνει».
Σύμφωνα με την αντιπρόεδρο του Συλλόγου Κτηματομεσιτών Αθήνας κ. Μίνα Χαρμπαλη, «το σκηνικό που παρατηρείται σήμερα στο κέντρο της πόλης είναι το ίδιο που είχε δημιουργηθεί πριν από περίπου 10 χρόνια σε Βοτανικό και Κεραμεικό με τους Κούρδους μετανάστες. Οι τιμές είχαν πέσει πολύ και εκτοξεύτηκαν σε πάνω από 2.000 το τετραγωνικό μόλις η περιοχή άλλαξε».
Όπως λέει ο πολιτικός μηχανικός κ. Κωνσταντίνος Πολίτης- τα γραφεία της εταιρείας του βρίσκονται πίσω από το Τhision Lofts της οδού Πειραιώς και το Μy Loft στο παλιό εργοστάσιο φανελοποιίας της οδού Αλκμήνης στον Κεραμεικό- «η περιοχή αποτελεί για τους επιχειρηματίες μακροχρόνια επένδυση και αυτή τη στιγμή έχουν αγοραστεί χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα σε Βοτανικό και Κεραμεικό. Μόνο με τις μεικτές χρήσεις μπορεί πραγματικά να αλλάξει η περιοχή και να περιοριστούν τα γκέτο». Πηγή: http://www.tanea.gr