Η ΛΙΜΝΗ ΑΝΑΣΤΗΘΗΚΕ 20 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ

Λίγοι μήνες ήταν αρκετοί για να γεμίσει με ψάρια η λιμνοθάλασσα Δράνα, στο Δέλτα Έβρου, που είχε αποξηρανθεί για σχεδόν 20 χρόνια. Ήταν η πρώτη φορά στην Ευρώπη που μια αποξηραμένη λιμνοθάλασσα γεμίζει ξανά με νερό και πολλά είδη ψαριών, όπως η αθερίνα, η σακοράφα, η γλώσσα, η μουρμούρα εγκαταστάθηκαν εκεί για να βρουν τροφή και καταφύγιο...

«Όμως, γιατί δεν υπάρχουν κέφαλοι; Δεν είναι περίεργο αυτό; Συνήθως οι κέφαλοι είναι τα πρώτα ψάρια που σπεύδουν να εποικίσουν μια λιμνοθάλασσα», αναρωτήθηκαν οι Αμερικανοί εκδότες της Επιστημονικής Επιθεώρησης «Εstuarine, Coastal and Shelf Science», όταν ο δρ Μάνος Κουτράκης τους έστειλε τα αποτελέσματα της έρευνάς του όσον αφορά την αποκατάσταση της Δράνας. Ο κ. Κουτράκης, που είναι ερευνητής στο Ινστιτούτο Αλιευτικών Ερευνών στη Νέα Πέραμο Καβάλας, είχε περάσει ατέλειωτες ώρες με τους συνεργάτες του στα νερά της λιμνοθάλασσας με σκοπό να διαπιστώσουν αν τα ψάρια και οι μικροοργανισμοί που κάποτε ζούσαν εκεί θα γύριζαν ξανά σε αυτόν τον σπάνιο υδροβιότοπο που επαναπλημμύρισε το 2004.

«Μας έκανε και εμάς εντύπωση που δεν βρήκαμε αρκετούς κέφαλους στα νερά της Δράνας, γιατί τα ψάρια αυτά αποτελούν συνήθως το 60 με 80% των “κατοίκων” μιας λιμνοθάλασσας. Όμως αυτό δεν είναι ανησυχητικό, γιατί η Δράνα επαναπλημμύρισε πολύ πρόσφατα και ήδη στο διάστημα αυτό εντοπίσαμε 11 είδη ψαριών που είτε επέλεξαν τη λιμνοθάλασσα ως μόνιμη κατοικία τους ή που έρχονταν εκεί για να τραφούν ή να αναπαραχθούν».

Οι δυσκολίες

Η αποκατάσταση μιας λιμνοθάλασσας είναι έργο που σπανίως γίνεται. Και αυτό γιατί μετά την αποξήρανσή της καταπατείται και μετατρέπεται σε οικόπεδα ή καλλιεργούμενες εκτάσεις. Η περίπτωση όμως της Δράνας, που αποξηράνθηκε παρανόμως το 1987, αποτελεί ξεχωριστή περίπτωση παγκοσμίως. «Ήδη απο το 1974 μέχρι το 1986, δηλαδή έναν χρόνο προτού αποξηρανθεί, οι ψαράδες έπιαναν στη λιμνοθάλασσα από 8 έως 20 τόνους ψαριών τον χρόνο», λέει ο κ. Μ. Κουτράκης και προσθέτει: «Μετά την αποξήρανση, η έκταση αυτή των 4.800 στρεμμάτων έμεινε ανεκμετάλλευτη, ώσπου τον Ιούνιο του 2004 η περιοχή εντάχθηκε στο πρόγραμμα LΙFΕ και έτσι η Νομαρχία Έβρου και ο Φορέας Διαχείρισης του Δέλτα Έβρου, σε συνεργασία μάλιστα με τους αγρότες της περιοχής που ήταν υπεύθυνοι για την αποξήρανση, κατάφεραν να δώσουν ξανά ζωή στη μοναδικής ομορφιάς λιμνοθάλασσα».

Έτσι λοιπόν διανοίχτηκε ένα μεγάλο στόμιο στη μία πλευρά της και το θαλασσινό νερό άρχισε να εισρέει στη Δράνα περνώντας πρώτα από μία άλλη λιμνοθάλασσα, το Λακί. Σε συνεργασία με τον δρα Γιώργο Συλαίο από το Τμήμα Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης που ασχολήθηκε με τα ρεύματα και τις φυσικοχημικές παραμέτρους, οι ειδικοί του Ινστιτούτου Αλιευτικών Ερευνών εντόπισαν στην είσοδο και στο εσωτερικό τής λιμνοθάλασσας 11 είδη ψαριών, από τα οποία τα πέντε είναι μόνιμοι κάτοικοι των λιμνοθαλασσών. Από αυτά, ο μαρμαρογωβιός υπάρχει σε μεγαλύτερη αφθονία (48,6%) και ακολουθούν η αθερίνα (23,7%) και η σακοράφα (16,2%).

Οι επιστήμονες εκφράζουν την πεποίθηση ότι τα επόμενα χρόνια η ιχθυοπανίδα της λιμνοθάλασσας θα αυξηθεί και μάλιστα έχουν προτείνει στη Νομαρχία και τον Φορέα Διαχείρισης να αυξήσει το πλάτος του στομίου από το οποίο εισχωρεί το νερό στη Δράνα και να διαμορφώσει τον πυθμένα του με υλικά που θα δημιουργούν χώρους προφύλαξης.

Η ροή

Το στόμιο έχει πλάτος πέντε μέτρα και επειδή είναι στενό, τα νερά εισχωρούν με μεγάλη σχετικά ταχύτητα που μπορεί να φθάνει τα δύο μέτρα ανά δευτερόλεπτο. Το γεγονός αυτό φαίνεται να αποτρέπει κάποια ψάρια να μπουν στη λιμνοθάλασσα. Ίσως αυτό να συμβαίνει με τους κέφαλους, αφού μικρά κεφαλόπουλα εντοπίστηκαν να τριγυρνούν στο στόμιο της Δράνας χωρίς να προσπαθούν να μπουν μέσα. Αν το πλάτος του στομίου διπλασιαστεί, τότε η ταχύτητα του νερού θα περιοριστεί στο 1,5 μέτρο ανά δευτερόλεπτο.

Ιδανικό καταφύγιο για τα ψάρια

Η τροφική αλυσίδα στη λιμνοθάλασσα Δράνα δημιουργήθηκε από την αρχή μόλις ξεκίνησε ο επαναπλημμυρισμός της. Σχηματίστηκε φυτοπλαγκτόν και ζωοπλαγκτόν, τα οποία αποτελούν την τροφή για τα ψάρια που καταφεύγουν στον υδάτινο όγκο της λιμνοθάλασσας. Υπάρχουν ψάρια που τρώνε το ζωοπλαγκτόν όταν είναι σε νεαρή ηλικία για να εφοδιαστούν με αρκετή ενέργεια και άλλα που τρυπώνουν στη λιμνοθάλασσα μόνο για το φυτοπλαγκτόν.

Με βάθος που δεν ξεπερνά τα 1,5- 2 μέτρα, η Δράνα διαθέτει μικρές συγκεντρώσεις θρεπτικών αλάτων και χλωροφύλλης, ενώ είναι πλουσιότερη σε συγκεντρώσεις αζώτου και φωσφόρου λόγω της συσσώρευσής τους από την εποχή της αποξήρανσης. Ο δρ Μανόλης Κουτράκης λέει στα «ΝΕΑ» ότι θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα, ώστε το γλυκό νερό από τις γειτονικές περιοχές να παροχετευτεί στη λιμνοθάλασσα γιατί θα βοηθήσει στην ανανέωση του υδάτινου όγκου της λεκάνης και έτσι θα εισχωρήσουν περισσότεροι οργανισμοί. Πηγή: http://www.tvxs.gr